آسپرین یک داروی رایج برای تسکین دردهای جزئی، دردها و تب ها است، همچنین افراد از آن به عنوان ضد التهاب یا رقیق کننده خون نیز استفاده می کنند. آسپرین در گروه داروهای بدون نسخه قرار می گیرد و موارد استفاده روزمره آن شامل تسکین سردرد، کاهش تورم و تب است. اصطلاح کلی آسپیرین، استیل سالیسیلیک اسید (ASA) است . در این مقاله از دکتر مهناز شکروی به معرفی آسپرین و همچنین موارد خطر مصرف این دارو می پردازیم پس تا انتها با ما همراه باشید .
آسپرین چیست ؟
آسپیرین یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) است.آسپرین )استیل سالیسیلیک اسید(دارویی است که برای درمان درد، تب و التهاب مصرف می‌شود. کاربرد آسپرین به دز آن بستگی دارد؛ آسپرین ۵۰۰ میلی گرمی برای رفع درد و تب مصرف می‌شود و آسپرین ۱۳۰۰ میلی گرمی برای درمان روماتیسم مفصلی کاربرد دارد. همچنین آسپرین مانند داروی ضد پلاکت عمل می‌کند و خطر لخته شدن خون را کاهش می‌دهد. وقتی رگ خونی بریده می‌شود، پلاکت ها ناحیه آسیب دیده را تشخیص می‌دهند و لخته خون را برای بستن رگ و جلوگیری از خونریزی ناحیه آسیب دیده تشکیل می‌دهند تا رگ به تدریج التیام پیدا کند. اگر این لخته وارد رگ کوچکی بشود، باعث می‌شود که ناحیه مجاور خون، اکسیژن و مواد مغذی کافی دریافت نکند و در نتیجه در نهایت بمیرد و از بین برود. برای پیشگیری از این وضعیت معمولاً آسپرین به عنوان داروی ضد پلاکت در دز پایین (۷۵ میلی‌گرم) تجویز می‌شود.
آسپرین برای چه کسانی توصیه نمی‌شود؟
افرادی که دچار شرایط زیر هستند نباید از این دارو استفاده کنند:
• زخم گوارشی
• هموفیلی یا هر اختلال خونریزی دیگر
• آلرژی شناخته شده به آسپرین
• آلرژی به هر NSAID مانند ایبوپروفن
• در معرض خطر خونریزی دستگاه گوارش یا سکته مغزی خونریزی دهنده قرار دارند
• به طور مرتب الکل می‌نوشند
• هرچند اندک، تحت معالجه دندانپزشکی یا جراحی قرار دارند
افرادی که شرایط زیر دارند باید نسبت به مصرف آسپرین احتیاط کنند و فقط در صورت دستور پزشک باید آن را مصرف کنند:
• آسم
• فشارخون کنترل نشده
• سابقه زخم معده
• مشکلات کبدی
• مشکلات کلیوی
آسپرین در هنگام سکته مغزی تجویز نمی‌شود، زیرا تمام سکته‌های مغزی در اثر لخته خونی ایجاد نمی‌شوند. در بعضی موارد، آسپیرین می‌تواند سکته مغزی را بدتر کند.
هرکسی که آماده عمل جراحی است باید در صورت مصرف منظم آسپیرین، موضوع را با پزشک خود در میان بگذارد. ممکن است لازم باشد حداقل 7 روز قبل از عمل، مصرف آسپرین را متوقف نماید.
بیمارانی که باردار هستند و یا به کودک خود شیر می‌دهند ممکن است بتوانند آسپرین با دوز کم مصرف کنند، اما فقط تحت نظر پزشک. برای این افراد، آسپیرین با دوز بالا توصیه نمی‌شود.
تداخلات دارویی قرص آسپرین
گاهی اوقات، یک دارو می‌تواند اثر داروی دیگر را کم کند، یا ترکیب این دو دارو می‌تواند بیمار را در معرض خطر قرار دهد. به این، تداخل دارویی گفته می‌شود.
رایج‌ترین داروهایی که آسپرین با آن‌ها تداخل دارد عبارت‌اند از:
• مسکن‌های ضدالتهاب مانند دیکلوفناک، ایبوپروفن، ایندومتاسین و ناپروکسن.
در صورت مصرف این داروها با آسپیرین، می‌توانند خطر خونریزی معده را افزایش دهند.
• متوترکسات، داروی مورد استفاده برای درمان سرطان و برخی بیماری‌های خود ایمنی است.
آسپرین باعث می‌شود که از بین بردن متوترکسات موجود در بدن برای بدن سخت‌تر شود و در نتیجه سطح متوترکسات افزایش یابد که به طور بالقوه خطرناک است.
• داروهای ضدافسردگی از نوع مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) مانند سیتالوپرام، فلوکستین، پاروکستین، ونلافاکسین و سرترالین.
با مصرف آسپیرین همراه این داروها، خطر خونریزی افزایش پیدا می‌کند.
• وارفارین، یک داروی ضد انعقادی یا رقیق‌کننده خون است که مانع از لخته شدن خون می‌شود.
اگر آسپرین با وارفارین مصرف شود، می‌تواند اثرات ضد انعقادی دارو را کاهش داده و خطر خونریزی را افزایش دهد. با این حال، در برخی شرایط، پزشک ممکن است آسپیرین را به همراه وارفارین تجویز نماید.
این‌ها تنها داروهایی نیستند که نباید به همراه آسپرین مصرف شوند. در صورت تجویز آسپرین توسط پزشک، باید او را از داروهای دیگری که مصرف می‌کنید، مطلع نمایید.
عوارض مصرف طولانی مدت آسپرین
خطر ابتلا به مشکلات معده، از جمله خونریزی، برای افرادی که به طور منظم آسپرین مصرف می کنند، وجود دارد. استفاده از الکل، می تواند این خطر را افزایش دهد. اگر برای شما آسپرین تجویز شده است، از پزشک خود بپرسید که آیا نوشیدن مقادیر متوسط الکل برای شما بی خطر است یا خیر.
افراد مبتلا به دیابت که سابقه حمله قلبی یا سکته مغزی ندارند، ممکن است نیازی به استفاده از آسپرین درمانی نداشته باشند، مگر اینکه پزشک مصرف آن را به عنوان بخشی از برنامه کلی درمان، توصیه نماید.
مصرف آسپرین در دوران بارداری
مصرف آسپیرین در دوران بارداری دیرهنگام ممکن است باعث خونریزی مادر یا نوزاد در هنگام زایمان شود. اگر باردار هستید و یا قصد بارداری دارید، در مورد مصرف آسپرین با پزشک خود مشورت کنید.
آسپرین به راحتی می تواند به شیر مادر منتقل شده و ممکن است به کودک آسیب برساند. مصرف این دارو در هنگام شیردهی توصیه نمی شود.
اگر در مورد نحوه مصرف آسپرین ،مقدار دوز مصرف و عوارض جانبی آن سوالی برایتان پیش آمده می توانید از دکتر مهناز شکروی (داروساز) بپرسید .
